ارتباط انسان با خود 

ما کلا چهار نوع ارتباط داریم، ارتباط انسان با خود، ارتباط انسان با دیگران، ارتباط انسان با خدا، ارتباط انسان با هستی. رابطه‌ی بین ارتباطات با هم بسیار عمیق و مهم است و وابستگی زیادی به یکدیگر دارند و تأثیر متقابلی بر هم می‌گذارند؛ امّا مهم‌ترین آن‌ها ارتباط انسان با خود است که تأثیر مهمّی بر دیگر ارتباطات می‌گذارد و باعث تعامل بیش‌تر آن‌ها می‌شود و اگر این ارتباط از روی شناخت دقیق صورت گیرد، می توان گفت تمام مشکلات فرد حل می‌شود.

ارتباط انسان با خود را که مهم‌ترین ارتباطات است و تأثیر زیادی بر روی رفتار انسان می‌گذارد، می‌توان نوعی خودآگاهی تلقّی کرد؛ یعنی این که :

 انسان بداند که چه کسی هست؟

 چه باید باشد؟

 و چگونه باید با خویش رفتار کند؟  تا آن خودی که می‌خواهد، بشود.

دو موضوع مهم در خود‌آگاهی، عزّت‌نفس و هویّت‌یابی است.

 خود‌پنداره و آگاهی از آن‌چه هست

  قضاوت راجع به ارزش خود و آن‌چه هست.

در صورتی که ارتباط انسان با خود خوب باشد و ارتباطی عمیق و از روی شناخت داشته باشد، عزّت‌نفس بیش‌تری دارد و بهتر می تواند خویش را تعریف کند و موفّقیّت‌های بیش‌تری کسب خواهد کرد و آن‌گاه خود را فردی قوی، مسئولیّت پذیر با تفکّرخلّاق و پر جنب و جوش می‌بیند و اگر عزّت‌نفس ضعیفی داشته باشد؛ یعنی خود را همیشه فردی ضعیف در نظر بگیرد و درست با خود ارتباط برقرار نکند، فردی است ترسو که به سرعت هول می‌شود؛ بدنش می‌لرزد و نمی‌تواند ارتباط خوبی با دیگران برقرار کند و در تمام روابط خود شکست می‌خورد. همچنین باید بدانیدکه عزّت‌نفس و ارزش انسان به آن چیزی نیست که موقّت به دست می‌آورد؛ بلکه به چیزهایی است که پایدار هستند و همیشه برای فرد باقی می‌مانند.

نظر مخاطبین ما را درباره ما و سایت و دوره های ما از اینجا دنبال کنید?

بیایید و با هم لیست کسانی را که اغلب اوقات به ما دلگرمی و امیدواری می‌دهند،تهیه کنیم. با چه روش هایی می‌توانیم رابطه‌ی خودمان با آن‌ها را تقویت کنیم؟

این فرآیند در دوره‌ی نوجوانی و پس از آن، بسیار مهم است. هویت یابی یعنی به سؤال «من کیستم؟ و به کجا می‌روم؟» پاسخ دهید؛ مثلاً در هنگام انتخاب رشته، بسیاری دچار این مشکل می‌شوند؛ چون نمی‌دانند که کدام رشته را دوست دارند و انتخاب کننددر نتیجه دچار آشفتگی می‌شوند و بعد از انجام آن کار، دچار پشیمانی شده و دنبال راه‌حل می‌گردند. مثلاً: جوانانی که به لباس هنر‌پیشه‌های غرب در‌می‌آیند و این نشانه‌ی از بین رفتن هویّت است. پس برای هویّت‌یابی باید نقاب‌هایی را که بر چهره دارید، برداشته و خود واقعیتان را باز‌شناسی کنید. نیازهایتان را بشناسید و ملاک‌های ارزشی خود را بازیابی نمایید و ببینید چه چیزهایی برایتان ارزشمند است و در یافتن هویّت، تردید به خود راه ندهید.

و اما با هم یک تمرین خوب دیگر در رابطه با هویت یابی!!!

پس بیا  انجامش بدیم با هم

فهرست کارهایی را که از انجام دادن آن‌ها لذّت می برید و لذّت می‌برید، نام ببرید (این تمرین به منظور آن انجام می‌شود که جزیی از هویّت گمشده‌ی خود را بازشناسی کنید).

اشخاصی را که می‌شناسید و مطمئن هستید در زندگی فاقد هویّت و هدف هستند و نمی‌توانند الگوی شما قرار بگیرند، فهرست کنید.

اگر انسان با خود ارتباط قوی داشته باشد، می‌تواند به راحتی بعضی ویژگی‌های بد خود را تغییر دهد و راحت‌تر با آن‌ها کنار آید؛ مثل این که راحت می‌تواند:

 خشم خود را کنترل کند

 بهتر ابراز وجود کند

 بیش‌تر می‌تواند احساسات خود را کنترل کند

 کم‌تر دچار استرس و اضطراب می‌شود

 تفکّرش مثبت و خلّاق است و بهتر بر زمان مدیریت می‌کند و بهتر تصمیم می‌گیرد

 و در کل، ارتباطی مؤثّر برقرار می‌کند که خود از آن راضی است.

انسان وقتی با خود ارتباط خوبی داشته باشد:

آن‌گاه می‌داند که چه هست و چه می‌کند و چه خصوصیّت‌هایی دارد و دیگر دچار عصبیّت و معضلات روانی نمی‌شود؛ چون می‌داند که چه توانایی‌هایی و چه نقص‌ها و ضعف‌هایی دارد . خود و دیگران را بهتر می‌پذیرد؛ یعنی می‌داند همان‌طور که خود او عیب‌هایی دارد، دیگران هم می‌توانند عیب‌هایی داشته باشند. تلاش و پویایی بیش‌تری دارد؛ یعنی این که چون خود و استعدادهای خود را می‌شناسد، به دنبال رسیدن به آن استعدادهاست؛ به همین دلیل، پویایی بیش‌تری دارد.

یکی از مواردی که انسان ضمن ارتباط با خود بهتر می‌تواند آن را کنترل کند و در رفتار خود تغییرایجاد نماید، خشم است.

واکنشی است که هرگاه انسان در برابر خواسته‌های خود سدّی می‌بیند، به گونه‌ای که احساس کند رؤیاها، آرزوها یا عقایدش در خطر و تهدید قرار گرفته است، بروز می‌کند و باید بدانیم که بعضی از مواردی که خشمگین می‌شویم، طبیعی است؛ در این صورت، بهتر با خود کنار می‌آییم.

خشم به دلیل عوامل مختلف به وجود می آید مانند:

 احساس ناکامی : مانند هنگام رفتن به عروسی، لباستان کثیف یا پاره می‌شود و شما عصبانی می شوید و این طبیعی است.

 احساس شرم: این که شما پدر معتادی دارید، یک احساس طبیعی است که شما در برابر دیگران خجالت می‌کشید.

و دیگر احساسات مانند: احساس حسادت، احساس حقارت و غیره.

در این موارد، پنهان کردن خشم کار مناسبی نیست؛ چون آن را قوی‌تر و نیرومند‌تر می‌کنیم و عوارض جسمی و روانی بدی دارد؛ مثل: سکته‌های قلبی و مغزی، فشار خون، دردهای عصبی و غیره؛ ولی باید درست آن را بروز داد و این برمی‌گردد به این که احساسات خود را چگونه پرورش داده‌اید و چقدر از آن‌ها آگاهید و چگونه باید آن را کنترل کنید. وقتی فردی می‌داند که در چه موقعیّتی خشمگین می‌شود، باید تا می‌تواند از آن موقعیّت دور شود و یا آن قدر با خود تمرین کند تا بتواند واکنش درستی از خود نشان دهد و این‌ها برمی‌گردد به شناخت انسان از خود و ارتباطی که با خود بر‌قرار می‌کند.

اکنون یک سؤال از خود شما دارم.100% بارها و بارها با موقعیت هایی که در آن خشم را تجربه کرده اید، مواجه شده اید:

 واکنش‌های شما در برابرخشم به چه شکل‌هایی بروز می‌کند؟

 مواقعی که خشمگین می‌شوید، چه می‌کنید؟

باید بدانید اگر سکوت کنید، این شیوه درست نیست؛ مثلاً: می‌توانید ظرف‌ها را بشکنید، فریاد بزنید و خیلی کارهای دیگر. امّا درست نیست و می‌توان گفت بهترین روشی که کم‌تر استفاده می‌شود، نوشتن در آن لحظه است. هر چند روش‌های دیگری هم هست؛ امّا خود فرد بهتر می‌داند که چگونه می‌تواند خشم خود را فرو آورد؛ می‌تواند قدم بزند؛ به فضای سبز برود و غیره .

تمرین:

بیایید با هم سه مورد از خاطرات خشم‌آور خود را بنویسیم .

یکی دیگر از مواردی که باعث می‌شود انسان زندگی بهتری داشته باشد، جرأت داشتن و ابراز وجود است که این نیز به‌ وسیله‌ی ارتباط انسان با خود به موجود می آید؛ زمانی که ارتباط قوی با خود داشته باشید و بدانید که چه ضعف‌ها و توانایی‌هایی دارید، در برابر درخواست‌های دیگران واکنش بهتری داشته و راحت‌تر می‌توانید نه یا بله بگویید. هرچند که این روش به سختی به دست می آید و برخی با وجود شناخت از خود باز هم جرأتمند نیستند؛ امّا با کمی تمرین و تغییر در بعضی رفتارها می‌شود به این مقصود رسید.

خصوصیات افرادی که جرأتمند:

 از احساسات خود آگاه‌اند و آن‌ها را ابراز می‌کنند؛

 اگر اشتباه کنند، خود را می‌بخشند و در پی جبران آن هستند؛

 از نیازهای خود آگاه‌اند؛ به ارضای آن‌ها فکر می‌کنند؛

 اعتماد به نفس بالایی دارند و بیش‌تر به هدف‌های خود می‌رسند.

تمرین :

حدّاقل سه فایده‌ی رفتار جرأتمندانه را بنویسید؟