دلایل عدم اعتماد به نفس
ريشهي عدم اعتماد به نفس همانند بسياري از كمبودها و پديدههاي رواني به دوران كودكي و به محيط نامطلوب و روشهاي منفي و غلط تعليم و تربيت ناشي از ناآگاهي پدر و مادرها برميگردد كه خود آنها نيز قرباني مادر و پدرهاي ناآگاه و تحت تأثير فرهنگ حاكم بر خانواده و محيط نامطلوب بودهاند.
محاسن اعتماد به نفس
اعتماد به نفس عامل اصلي بالا رفتن روحيه و توفيق در كارهاست.
فردی که اعتماد به نفس دارد، عقايد خود را به راحتي بيان و خود را باور میکند.
تصميمات خود را قاطعانه ميگيرد.
مسؤوليت كارها را برعهده ميگيرد..
خود را وابسته به ديگران نميكند.
نقاط مثبت و منفي خود را پذيرا ميشود و احساس خوبي نسبت به خود دارد.
در مقابل شديدترين مسایل، مشكلات و موانع با توانمندي برخورد ميكند.
بزرگترين حركت زندگي افرادي كه از اعتماد به نفس بالايي برخوردارند، احساس هيجان وخشنودي از كارهايي است كه انجام ميدهند؛ نه چيزي كه به دست ميآورند.افرادي كه از اعتماد به نفس بالايي برخوردارند، خود را باور دارند؛ به جاي فقر، ناتواني و يأس، به دارندگي و توانمندي خويش تكيه كرده و اشتباهات خود را ميپذيرند و ازآن تجربه ميآموزند.
به سوي خطر ميروند؛ ريسك ميكنند؛ مستقل عمل ميكنند و چون به قابليّت و توانمنديهاي خويش ايمان دارند، ميتوانند مؤثّرترين رفتارها را در خود ايجاد كنند و ميدانند هر آنچه پيشآمده، از عهدهي آن برآمده و هر چه لازم باشد، انجام خواهند داد.اين افراد به دليل باورهايشان به قابليّت ها و توانمنديهاي دروني خود، از اعتماد به نفس بالايي برخوردارند و به عوامل بيروني چندان اهمّيّت نميدهند.
هيچ مردي به عظمت نميرسد مگر آن كه اشتباهات فراوان كند.(گلداستون)
معايب پايين بودن اعتماد به نفس
حالت بزرگسال اين افراد، به طور شديد آسيب ميبيند و اغلب مايل هستند با حالت كودك تغيير يافته عمل كنند؛ يعني دربارهي نتيجهي رفتارشان روي ديگران بسيار حسّاس هستند و شايد دليلش اين است كه اين افراد در كودكي بسيار تحت تأثير والدينشان بودهاند و والدين هم اغلب در حالت والد عمل ميكردند؛ بنابراين آنها هيچگاه براي فرزندان فرصتي فراهم نكردند تاآنها هم بتوانند حسّ اعتماد به نفس خود را افزايش دهند و قدرت تصميمگيري خود را بالا ببرند.
اين افراد بسيار حسّاس و زودرنج هستند و طاقت شنيدن انتقاد ديگران را ندارند.
اين افراد در تصميمگيريهايشان ترديد دارند؛ كارهايشان را نيمهتمام رها ميكنند و مدام از اين شاخه به آن شاخه ميپرند.
اين افراد به بهانه هاي مختلف از پذيرفتن مسؤوليت امتناع ميكنند.
در دنيا فقط كسي موفّق ميشود كه به انتظار ديگران ننشيند و همه چيز را از خود بخواهد.(شيللر)
اين افراد در ناملايمات خيلي كوچك به سرعت دچار تنشهاي عميق ميشوند.
اين افراد به تواناييهاي خود به ديدهي شك و ترديد مينگرند و خود را نادانتر، زبونتر و كوچكتر از ديگران ميبينند.
اين افراد جهت كاهش فشارها، دردها، تضادها و كشمكشهاي دروني به انواع اعتياد روي ميآورند.
اين افراد مشكلات جسماني مانند سردردهاي مزمن يا ورم مفاصل يا مسایل رواني دارند. تقويت اعتماد به نفس به هنگام مواجهه با يك بيماري يا نقص جسماني براي كسب آمادگي در غلبه بر مشكلات، عنصري ضروري است.
چنانچه شما از يك بيماري جسماني يا دردهاي عضلاني رنج ميبريد، شايد بهتر باشد علاوه بر پيگيري درمان آن توسّط يك متخصّص، با يك روانشناس نيز مشورت كنيد. شايد روانشناس و پزشك معالج تشخيص دهند كه بهتر است ابتدا بر روي اعتماد به نفس خود كار كنيد تا بهتر بتوانيد بر مشكلات جسماني غلبه كنيد.
- اينگونه افراد هر چند عملكردشان مورد تحسين ميليونها انسان قرار گرفته باشد، خود را شايسته و ارزشمند نميدانند و اسيرنگرانيها و دلهرههاي غيرضرورياند؛ بنابراين اعتماد به نفس واقعي به ثروت، قدرت، تحصيلات و موقعيّت ارتباطي ندارد.
تقويت اعتماد به نفس
اوّلين قدم در راه تقويت اعتماد به نفس و خودباوري، آن است كه وانمود نكنيد كه اعتماد به نفستان از آنچه كه هست، بيشتر است؛ به اين معني كه با خودتان صادق باشيد.
هنگامي كه دست به كارهايي ميزنيد كه مطمئن هستيد از دستتان بر ميآيد و توان انجامش را داريد، هرگز به اعتماد به نفس واقعي دست نخواهيد يافت.
خود را به همان صورتي كه هستيد، بپذيريد.كمي به تواناييهاي خود بينديشيد؛ شما به عنوان يك انسان، قدرت خلّاقيت و نوآوري داريد؛ قادريد دگرگون شده و با شيوههاي كاملاً نو به دنيا بنگريد. به ياد داشته باشيد كه خداوند، شمارا اشرف مخلوقات قرار داده و فرشتگان به امر خداوند در برابر انسان سجده كردهاند.
عادت كنيد به خاطر كارهاي خوبي كه انجام ميدهيد، به خود پاداش دهيد؛ هر از گاهي براي خود هديه بخريد.
به خودتان آفرين بگوييد. به هنگام موفّقيّت در يك آزمون، براي خود هورا بكشيد و براي خودتان جشن تولّد بگيريد و دوستانتان را هم دعوت كنيد.
كمي به جسم خود بينديشيد.
واقعاً چقدر از بدن خود محافظت ميكنيد؟
آيا هر بار كه بيمار ميشويد، به پزشك مراجعه ميكنيد؟
آيا ورزش و پيادهروي را در برنامهي روزانهي خود گنجانيدهايد؟