استعدادیابی؛ کشف فن نهان
من کیستم؟
من کیستم؟
در زیر به چندی از سؤالات که نوجوانان در این دوره با مواجه هستند پاسخ داده ایم :
من کیستم و هویت یابی
رشد هویت
پدیده نوجوانی ،با این پرسش اساسی همراه است که نوجوان از خود می پرسد”من کیستم” این پرسش را که چند سال ادامه خواهد یافت “جستجوی هویت“می نامند. در واقع مساله این است که چه می‌شود که هیچ فردی نه مانند کسانی می‌شود که قبل از او دراین جهان زیسته اند و نه مانند کسانی خواهد شد که پس از او به این جهان خواهند آمد.نوجوانی که با این پرسش اساسی روبروست می داند که بزودی باید مسوولیت زندگی خویش را شخصاً برعهده گیرد .
باید چگونه زندگی کنم؟
چه حرفه ای راباید انتخاب کنم؟
در ارتباط با جنس مخالف و زندگی خانوادگی آتی چه خواهم کرد؟
با کدام باورهاوارزشها بایدزندگی کنم؟
پاسخ به این پرسش ها آسان نیست و معمولاً با مقداری تشویش نیز همراه است. شاید بتوان گفت که تشویش والدین نیز کمتر از خود نوجوانان نیست.نوجوانانی که سعی می کنند که بالهای خود را بگشایند وبه دنیای خاص خویش پرواز کنند و والدینی که گاه به دلیل وابستگی به فرزند خود و استقلال جویی او نگرانند وگاهی نیز به دلیل مخاطراتی که پرواز غیرقابل پیش بینی از آشیانه م‍‍ألوف درکمین نوجوان آنهاست، احساس ایمنی نمی کنند. دراین میان ممکن است نوجوان دچار این احساس شود که والدین او به جای آنکه کمکش کنند، وی را آرام و به حال خود نمی گذارند و همین امر استرس و تشویش آنها را ود چندان می کند و در اینجاست که والدین باید سعی در کاهش این استرس داشته باشند.
حتما این مطالب را دنبال کنید :
اریکسون اولین کسی بود که هویت را به عنوان دستاورد مهم شخصیت نوجوانی وگامی مهم به سوی تبدیل شدن به فردی ثمربخش وخشنود تشخیص داد.
تشکیل هویت عبارت است از مشخص کردن چه کسی هستید، وبرای چه چیزی ارزش قائلید،و چه مسیری را می خواهید در زندگی دنبال کنید. یک کارشناس، هویت رابه صورت نظریه روشن درباره خود به عنوان عامل منطقی، عاملی که براساس عقل عمل می کند، مسوولیت این اعمال را می پذیرد ومی تواند آنها راتوضیح دهد،تعریف کرد. این جستجو برای آنچه درمورد خود درست وواقعی است، نیروی پیش برنده درپس خیلی ازتعهدات جدیداست،ازجمله احساس تعهد نسبت به جهت گیری جنسی، شغلی، روابط میان فردی ودرآمیختگی باجامعه،عضویت درگروه قومی، وآرمانهای اخلاقی، سیاسی، مذهبی، و فرهنگی.اریکسون مراحل رشد انسان را به هشت مرحله تقسیم کردو دوران نوجوانی وبلوغ را پنجمین مرحله از مراحل هشت گانه رشد قلمداد کرده است. بحران این مرحله بیدار شدن احساسهایی ازهویت درمقابل گم گشتگی نقش اتفاق می افتد. بیرون آمدن از دوره نوجوانی با احساس هویت مستلزم آن است که خود پنداره به دوطریق تکامل یابد،
1. اول، شخص باید خودپنداره هایی را که در طول چهارمرحله روانی پیشین شکل گرفته است تحکیم بخشد.
2. دوم، خود این خود پنداره منسجم بایستی با تصوری که دیگران ازاو دارند یکی باشد.
تنها راه ایجاد کامل هویت از نظر اریکسون
بدین ترتیب ازدیدگاه اریکسون هویت ازامتزاج خودپنداره های خصوصی واجتماعی سرچشمه می گیرد. پیامد این انسجام ازتداوم فردی یا همخوانی درونی است. اریکسون تاکیدبسیارزیادی براهمیت رشد احساسی ازهویت قائل بود. اواز جهات فراوانی یافتن احساس هویت را تکلیف عمده زندگی فردی می دانست. به عقیده اریکسون هویت ممکن است ازدوراه منحرف شود. ممکن است پیش ازآن که رشدکند تثبیت شود(یعنی پیش ازموعدشکل بگیرد)،ویا اینکه بدون هیچ محدودیتی گسترش یابد.
هویت یابی زودرس
وقفه ای است درفرایند شکل گیری هویت، هویت یابی زودرس تثبیت زودرس تصورفرد ازخودش است که این تثبیت در سایر امکانات وتوانایی هایی که شخص برای توصیف خوددارد تأثیر می گذارد.
نوجوانانی که هویت شان پیش ازموعد تثبیت می شود :
تأیید دیگران برایشان اهمیتی اساسی دارد
عزت نفس آنان تا حدود زیادی بستگی به تأیید دیگران دارد
معمولاًبرای مراجع قدرت اهمیت زیادی قائل اند
بیشتر با نوجوانان دیگرهمنوایی می کنند وکمتر استقلال رأی دارند
درضمن این دسته به ارزشهای سنتی مذهبی بیشتر علاقمند اند و کمتر تأملی و با فکر عمل می کنند
مضطرب اند و افکارشان قالبی و سطحی است
با دیگران کمتر روابط نزدیک برقرار می کنند
هر چند که ازلحاظ هوش کلی تفاوتی باهمسالان ندارند،ولی به دشواری می توانند انعطاف ازخود نشان دهند وبه هنگام مواجهه با تکالیف شناختی وتنش زا نمیتوانند واکنش مساعد ازخود نشان دهند؛
معمولاً ازنظم و ساخت در زندگی شان استقبال می کنند.
با والدینشان روابط نزدیکی دارند و ارزشهای والدین رامی پذیرند.
درعین حال والدین این گروه به طورکلی پذیرا ومشوق هستند و نوجوانان را تحت فشار می گذارند که با ارزشهای خانواده همنوایی کنند.
بیایید باهم انواع طبقه بندی ها را در هویت بشناسیم :
1. پراکندگی هویت : این گروه ازنوجوانان هنوز به مسائل هویت خودفکرنمی کنند، واگرهم به این موضوع فکرکرده باشند نتوانسته اند خودرا به یک جهت گیری آینده نگر برسانند.
2. تسلیم طلبی : نوجوانان این گروه افرادی هستندکه بدون تجربه یچ گونه بحرانی برای تصمیم گیری درباره هویت خودشان خود راتسلیم نظر والدین کرده اند بی آنکه به ارزیابی نظرآنان بپردازند.
3. وقفه : این خصوصیت بیانگر وضعیت نوجوانانی است که بابحران هویت درگیرهستند واگرچه فعالانه درتلاش برای کشف برای کشف ارزشهاوعلایق وبینش ها و حرفه مورد نظر خود هستند؛اما هنوزنتوانسته اند تصمیم روشنی دراین مسائل اتخاذ کنند.
4. پیشرفت هویت : نوجوانانی که هویت خود راشکل داداه اند کسانی هستند که به یک تعهد شخصی درباره حرفه یا بینش مورد نظر خود(یا هردو مورد) دست یافته اند.
